Okres psychozy.

Przeważnie okres psychozy nie jest objęty całkowitą niepamięcią, chory ma wspomnienia jak z ciężkiego snu, niejasne, szczątkowe, zamazane, fragmentaryczne. Zupełna niepamięć należy do wielkich rzadkości. Otóż zdarza się, że urojenia, które żywił chory w czasie psychozy, pozostają nadal, utrzymują się, a nawet niekiedy okazują jakiś czas dążność do dalszego rozwoju. Stany te nazwano psychosis residualis. Urojenia noszą czasem cechy wielkościowe i ekspansywne, najczęściej jednakże chodzi o zespoły paranoiczne. Treść urojeń nie zawsze jednak stanowi nawiązanie do przeżyć urojeniowych w czasie psychozy, czasem chodzi tu o nowe pomysły. Nie wiadomo więc, czy określenie psychosis residualis jest zawsze słuszne, gdyż mogłoby chodzić o powikłanie przypadkowe, innym zespołem psychotycznym. Rozpoznanie w pierwszym okresie bywa bardzo trudne; gdyż od stadium neurastenicznego rozpoczyna się bardzo wiele cierpień mózgu zarówno organicznych, jak i czynnościowych. Rozpoznanie w tym okresie ma więc raczej charakter przewidywania, podejrzenia, obawy, które stanowią podstawę myśli zapobiegawczej. Przewidywania te stają się bardziej uzasadnione, jeżeli z wywiadów wiadomo, że chory przy innej sposobności kiedyś przechodził już psychozę. Doświadczenie uczy, że niemal z zasady, bez względu na czynnik chorobotwórczy, ponowna psychoza będzie tego samego typu. Jeżeli chodzi o majaczenie, to w pierwszym okresie spośród wyliczonych objawów zwracać należy uwagę na sny strasznej treści, odznaczające się plastycznością – zwiastun znamiennych omamów wzrokowych. W okresie drugim naczelne znaczenie przypada omamom wzrokowym, inne omamy są na drugim miejscu. Trudny do określenia bywa stopień zamącenia świadomości wahający się w dość znacznych granicach. Stałym objawem jest nietrzymanie afektów (incontinentia affectiva), przy ich dostosowaniu (adaqatio affectiva). Stałym objawem, aczkolwiek różnego nasilenia, bywa podniecenie psychomotoryczne. Zawsze też stwierdzić można lęk, choćby był obecny tylko jako niepokój i choćby miał zabarwienie humoru wisielczego – typowe dla majaczenia drżennego. [patrz też: endometrioza przyczyny powstania, przyczyny endometriozy, endometrioza objawy]